0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Uluslararası düzen Birinci ve İkinci Dünya Savaşları nedeni ile büyük bir yara almış ve var olan düzen sarsılarak, kaotik bir ortama sürüklenmiştir. Güçlüyüm o halde haklıyım ilkesi nedeni ile yüzyıllarca savaşların başlaması ve ulusların egemenliklerinin yok sayılıp sömürü altına girmesine neden olan söz konusu ilkeye dur demek için küresel düzende denge ve denetleme mekanizmasına ihtiyaç duyulmuştur. Öncülüğünü ABD’nin yaptığı bu ihtiyaç çerçevesinde ulus üstü kurumlar tesis edilmiş ve uzun bir dönem uluslararası sistemin ve düzenin korunmasında ve sürdürülmesinde önemli bir rol oynamıştır.

Ancak şimdilerde ulus üstü kurumların oluşmasında öncülük eden ABD kendi politikası ile ters düşmeye başladı. ABD Başkanı Trump’ın başına buyruk demeçleri ve bazı ulus üstü kurumlardan ABD’yi çekmesi bunun en somut kanıtlarından biridir. ABD Başkanı Trump’ın Grönland’ı istemesi, Kanada’nın ABD’ye katılması konusunda ısrarı ve şaka olmayan demeçleri ulusların egemenliğinin nasıl ihlal edildiğinin ve saldırı altında olduğunun göstergesidir. ABD Başkanının bu demeçleri sadece bir talep ve fikir olmaktan öte uluslararası düzenin yok sayılmaya başlanmasının kanıtıdır. Güçlüyüm o halde haklıyım ilkesinin tekrar benimsenmesidir. Ayrıca bu söylemler uluslararası hukukun tanınmadığının ve güvensizlik ortamının oluşmasının başlangıç adımlarıdır. Bunun haricinde ABD Başkanının İsrail katliamı altındaki Gazze şeridinin tahliye edilmesi ve Gazze şeridinde ABD tahakkümünün oluşturulacağına ilişkin beyanatları ise sadece uluslararası düzeni ve güvenliği sarsmakla kalmayacak, dini ve etnik çok boyutlu bir çatışma ortamının oluşmasına zemin hazırlayacaktır. Olası bir çatışma ise Ortadoğu kadar bütün coğrafyaları olumsuz etkileyecektir. Zira bu çatışma petrol ve doğal kaynakların üretimi ve kullanımında söz sahibi olan Arap ülkelerinin yaptırım gücü olarak uluslararası ekonomiyi zor duruma düşürecek, bölgesel sorun nedeni ile dünya ülkeleri ve halkları da dolaylı zararlar ile karşılaşacaktır.

Olası çatışma durumunda ABD’nin meşruiyeti sorgulanacak, ABD’nin dolaylı etkisi altında bulunan ülkeler yönünü Çin, Rusya ve AB ülkelerine döndürecek ve uluslararası güç dengesinde değişmeler yaşanacak, güç tahkiminde ayrıcalıklı bir konuma erişen merkez noktaları uluslararası düzende yeniden belirleyici rol imkanına erişecektir. ABD Başkanının bu agresif tavırları kelebek etkisine maruz bırakırsa uluslararası düzeni, ABD yarardan çok zarar ile karşı karşıya kalacaktır. ABD Başkanı Trump’ın politikaları ile oluşacak olan kelebek etkisi dolayısı ile bambaşka bir düzene evrilen askeri ve siyasi çerçevenin yanı sıra değişim ekonomik düzeninde de baştan aşağı değişmesine neden olacaktır. Uluslararası ekonomik düzende itibar gören ve rezerv para birimi olarak kabul edilen ABD dolarının yerini güç merkezinde önemli yer edinen yeni gücün para birimi veya farklı güçlerin para birimlerinin alma olasılığı göz ardı edilemez bir durumdur. Görünen o ki, ABD Başkanının kendi ulusunu ve devletini güçlü kılmak için yapacağı hamleler mevcut durumdan daha kötü ihtimallerin oluşmasına ve elde olan gücün ve imkanların da kaybedilmesine zemin hazırlaması söz konusu oluyor. Küresel düzende halen geçerliliğini koruyan güvenlik şemsiyesisin ortadan kalkmaması ve uluslararası sistem içerisinde işleyen siyasal, askeri, ekonomik ve hukuk düzenin bozulmaması için ABD elitlerinin kendi Başkanlarına dur demesi gerekiyor.