0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Mezopotamya’nın tarih kokan topraklarından yükselen müzikal bir hazinenin kapıları Diyarbakır’da aralanıyor. Şehir, farklı devletlerin egemenliği altında geçen uzun tarihi süreçte zenginleşen ve birbirinden farklı kültürlerin etkisi altında kalan bir müzik mirasına ev sahipliği yapıyor.

Her devletin kendi izlerini bıraktığı bu “kale şehir”, müzikal bir mozaik gibi çeşitlenmiş ve geçmişin askeri müziğinden günümüzdeki “Şark Müziği”ne evrilmiştir. Bu zenginlikte Cumhuriyet’in ilanından sonra yapılan çalışmaların büyük rolü olduğunu söylemek mümkündür. 1934 yılında açılan Diyarbakır Halkevi’nde kurulan Müzik Şubesi ve ardından Celal Güzelses’in çabalarıyla oluşturulan Diyarbakır Mûsıkî Cemiyeti, şehrin müzik kültürünü canlandırmış ve halkı sazlarla tanıştırmıştır.

Diyarbakır’ın müzikal zenginliği, vurmalı sazlar ve telli sazlar olmak üzere iki ana grupta toplanan çeşitli enstrümanlarla ifade edilir. Vurmalı sazlar arasında öne çıkanlar arasında darbuka, arbane, def ve zilli maşa bulunurken, telli sazlar arasında bendir göze çarpmaktadır.

Darbuka, Arap kültüründen gelen bir enstrüman olup, Türk Sanat ve Halk Müziklerinde ana ritim unsuru olarak kullanılmaktadır. Def veya zil takılmış haliyle Zilli Def ise Araplar aracılığıyla İspanya’ya, Türkler aracılığıyla ise çeşitli Avrupa ülkelerine yayılmıştır. Bendir ise dini müziğin vazgeçilmez enstrümanlarından biri olarak öne çıkar.

Zilli Maşa, Osmanlı döneminde ‘çevgan’ olarak adlandırılan bir enstrümandır ve iki ana kolun uçlarına yerleştirilen zillerden oluşur. Tınısıyla öne çıkan bu enstrüman, Türk Halk Müziği ve Mehteran gruplarında aranan bir ritim sazıdır.

Diyarbakır, bu zengin müzik mirasıyla sadece tarihi bir şehir değil, aynı zamanda kültürel bir müzik merkezi olarak da ön plana çıkmaktadır. Bu sazlar, Diyarbakır’ın tarihini ve kültürünü yansıtarak gelecek nesillere taşınan bir miras niteliği taşımaktadır.